ಪುಟ:ಕರ್ನಾಟಕ ನಂದಿನಿ ಸಂಪುಟ ೩.djvu/೧೦

ಕರ್ಣಾಟ ನಂದಿನಿ ಹಾಗಾದರೆ, ಆ ಧರ್ಮದ ಸ್ವರೂಪ, ಅಂಗಗಳಂತಿರುವು ಡಿದ್ದ ಗೋವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಹಸು, ದಾನ ಪ್ರತಿಗೃಹೀತನ ಎಂಬೆಯೋ ? ಮನೆಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದ್ದು ದನ್ನು ತಿಳಿಯದ “ ನೃತಿಕಮಾಡಮೋಚೇಯಂ ಶೌಚ ಮರುದಿನದ ಗೋದಾನಕ್ಕ~ ಉಪಯೋಗಿಸಿದನು, ಈ ಮೀಂದ್ರಿಯ ನಿಗ್ರಹಃ || ಅಲ್ಪವೂ ಅಜ್ಞಾತವೂ ಆದ ಅಪರಾಧಕ್ಕಾಗಿ ಅವನು ಯುಗಾಂ ನೀವಿದ್ಯಾ ಸತ್ಯಮಕ್ರೋಧೋ ದಶಕಂ ತರವರೆಗೂ ಕೃ ಕಲಾಸರೂಪವನ್ನು ಧರಿಸಿ ಕೇಶ ಪಡಬೇಕಾ ಥರ್ಮ ಅತ9ಂ > | ಯಿತು, ಪರೋಪಕಾರ ಮಾಡುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಪುಣ್ಯಕಾ ಎಂದರೆ, ಧೃತಿ (ನಿಶ್ಯಬುದ್ದಿ) ಕ್ಷಮ-ಸಹನಗುಣ ರ್ಯವೇ ಸರಿ ! ಆದರೂ ಪರೋಪಕಾರ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ದಮ-ಶಾಂತಿ ಅಥವಾ ನಿಗ್ರ,ಹಶಕ್ಕೆ ಅಸ್ತ್ರೀಯ-ಚೌರ್ಯ ದೇಹರ್ದಾಢ, ಮನೋದಾರ್ಢಗಳಿರಬೇಕು, ಒಂದು ಸಮ ಮಾಡದಿರುವುದು, ಶೌಚ-ನೈರ್ಮಲ್ಯ, ಧೀ-ಸದಸದ್ವಿವೇಚನೆ ಯದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಿಗೆ ಒಂದು ಸಹಾಯವನ್ನು ಮಾಡಿ ಸ್ವಲ್ಪ ವಿದ್ಯಾ --ಭಗವತ್ಸರೂಪ ಆತ್ಮಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ಬೋಧಿಸುವ ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ತಾನು ಮಾಡಿದುದಕ್ಕಾಗಿ ಹಂಗಿಸುವುದಾ ಜ್ಞಾನ ಅಧವಾ ಪ್ರಜ್ಞೆ, ಸತ್ಯ-ಸುಳ್ಳು ಹೇಳದಿರುವುದು, ಗಲಿ, ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಹೊಗಳಿಕೊಳ್ಳುವುದಾಗಲಿ, ಇಲ್ಲವೆ ಅಧ-ಕ್ರೋಧವಿಲ್ಲದಿರುವುದು-ಈ ಹತ್ತು ಲಕ್ಷಣಗಳೂ ತಾನು ಸಹಾಯಮಾಡಬಾರದಾಗಿತ್ತೆಂದು ನೆನಸುವದಾಗಲಿಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಅಂಗಗಳಾಗಿರುವುವು, ಒಂದು ವಸ್ತು ಕೂಡದು, ಇವುಗಳಿಂದ ಇವನ ಉಪಕಾರವು ಸಂಸ್ಕರಣೇ ವಿಗೆ ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿರಬೇಕಾದ ಗುಣವೇ ಅದರ ಧರ್ಮವೆ ಯವಾಗದೆ ಅಪಕಾರದಲ್ಲಿಯೇ ಭಾವಿಸಲ್ಪಡುವುದಲ್ಲದೆ, ಇವ ನಿಸುವದು, ಶತ್ರಕ್ಕೆ ಪರಿಮಳ-ಸುವಾಸನೆ-೧ರಬೇ ನಿಗೆ ಅದರಿಂದ ಸತ್ಸಲವೂ ಲಭಿಸಲಾರದು, ಇದರಂತಯೇ ಕಾದುದು ಅವಶ್ಯಕವು; ಪರಿಮಳದಿಂದ ಕೂಡಿರುವುದೇ ಪ ಯಜ್ಞ, ಯಾಗ, ಜಪ, ತಪಗಳೂ ಆಗಿರುವವು. ಆದುದರಿಂದ ಪ್ರಕ ಧರ್ಮವ, ಅದರಂತ ಮಾನವನಿಗೆ ಅವಶ್ಯಕರವಾಗಿರ ಎಲೈ ಮನಸ್ಸೇ? ದಾನ, ಪರೋಪಕಾರ, ಯಜ್ಞ, ಯಾಗಾದಿ ಬೇಕಾದ, ಎಂದರೆ- ಮಾನವನು ನಿಜವಾದ ಮನುಜನೆನಿಸ ಗಳಿಂದ ಸದ್ಧತಿಯನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸುವೆನೆಂಬ ನಿನ್ನ ಯೋಗ್ಯತೆ ಬೇಕಾದ ಗುಣಗಳೇ ಈ ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದ ದಶಲಕ್ಷಣಗಳು. ಗೂ ಮೀರಿದಂತಹ ಆಶೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು, ಧರ್ಮವೊಂದರಿಂದ ಅಡಿಗರಿಗೆ ಪರಿವರ್ತನ ರೂಪಕ್ಕೆ ತಿರುಗುವಂತಹ ಶಾಸ್ತ್ರ, ಲೇ ಸದ್ದತಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡು, ಆದರೆ ಒಂದು ಸಂಪ್ರದಾಯಾದಿಗಳಂತ ಪರಿವರ್ತಿತವಾಗದ- ನಿತ್ಯಮದ ಮಾತು, ಮನಸ್ಸೇ? ಧರ್ಮಾಚರಣವು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಮಾನವ ದೈವನಿಯಾಮಕವಾದೀ ಧರ್ಮವು ಮನವ ಜನ್ನೆ ಸಾಥ ನಿಗೂ ಆವಶ್ಯಕವಾಗಿರಬೇಕೆಂದರೂ ಅದು ನಿತ್ಯಾನುಷ್ಠಾನ ಲ್ಯಕ್ಕೆ ಸಾಧನವಾಗಿರುವುದು, ಎಲೈ ಮನಸ್ಸೇ, ಸುಸ್ತಿ ದಲ್ಲಿರುವುದು ಸುಲಭ ಸಾಧ್ಯವೆಂದು ಮಾತ್ರ ಭಾವಿಸಬೇಡ, ತನಾಗಿ ಕೇಳು, ಮಾನವರಿಗೆ, ದಾನ, ಧರ್ಮ, ಪರೋಪ ಮಹಾತ್ಮರಾದ ತಪಸ್ವಿಗಳು ಕೂಡ ಅದನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಕಷ್ಟ ಕರ, ತೀರ್ಥಯಾತ್ರಾ, ಜಪ, ತಪ್ಪ ಯಲ್ಲಿ ಗಳೇ ಮೊದಲಾದ ದಿಂದ ಸಾಧಿಸುವರು. ಏಕೆನ್ನು ವೆಯೋ? ಕೇಳು. ವಗಳು ಸದ್ದತಿ ಸಾಧನಗಳೆಂದು ಬಲ್ಲವರು ಹೇಳುವರು, ೧ ಕೃತಿ (ಮನಸ್ಸಿನಧಾರಣಾಶಕ್ತಿ೨ ಕಮಾಂಸಹನೆ) ಧರ್ಮವು ಅತ್ಯುತಷ್ಟತರವೂ ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಅನುಷ್ಠಿಸಲ್ಪಡ ೩ ದಮ (ಆತ್ಮಸಂಯಮ) ೪ ಆಸ್ತೇಯ (ಚೋರತನ ತಕ್ಕುದೂ ಆಗಿರುವುದು, ಇದನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಕಷ್ಟದಿಂದ ಮಾಡಬಾರದೆಂಬ ವಿವೇಕ) ೫ ಶೌಚ ( ಕಾಯವಾದ್ರಾನಸ ಸಾಧಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು, ದಾನವು ಅತ್ಯಂತ ನಿಯಮಕ್ಕೊಳ ಗಳ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಇಂದ್ರಿಯ ನಿಗ್ರಹ (ಕರಣಗಳ ವೇಗ ಪಟ್ಟಿರಬೇಕು, ದಾನ ಮಾಡುವವನ ಮನಸ್ಸು ದಾಳವಾ ವನ್ನು ತಡೆದು ವಿವೇಕ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಗಿರಬೇಕು ಎಂದರೆ ದಾನಮಾಡಿದುದಕ್ಕಾಗಿ ಕಡೆಯಲ್ಲಿ ಮಾನಸಿಕಶಕ್ತಿ) ೬ ಧೀ (ಇದು ಒಳ್ಳೆಯದು, ಇದು ಕೆಚ್ಚ ತನ್ನ ವಸ್ತುವು ಕೈತಪ್ಪಿ ಹೋಯಿತಂದು ಕಳವಳಿಸಬಾರದು, ದ್ದು, ಎಂಬ ವಸ್ತುಗುಣವನ್ನರಿತು ಸಾರವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸ ಬಲ್ಲ ಮತ್ತು ದಾನ ಮಾಡುವಾಗ ಪಾತ್ರ, ವಸ್ತು ಸ್ಥಿತಿ- ಇವುಗ ವಿವೇಚನಾಶಕ್ತಿ) ೮ ವಿದ್ಯಾ (ನಾವಾರು ಪರಮಾತ್ಮನಿಗೂ ಇನ್ನು ವಿಚಾರ ಮಾಡಬೇಕು, ಇದರಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಮತಪ್ಪಿ ನಮಗೂ ಇರುವ ಸಂಬಂಧವೇನು? ನನ್ನ ಸ್ವರೂಪ-ಕರ್ತ ದರೂ, ಅಜಾಗರೂಕನಾದರೂ, ಅವನಿಗೆ ಸದ್ದತಿಗೆ ಪ್ರತಿ ವ್ಯಗಳೇನು~ ಎಂಬಿವನ್ನು ತಿಳಿಸುವ ಪ್ರಜ್ಞಾ- ಅಧವಾ ಯಾಗಿ ದುರ್ಗತಿ ಪ್ರಾಸ್ತ್ರವಾಗುವುದು, ಇದಕ್ಕೆ ದೃಷ್ಟಾಂತ ಜ್ಞಾನವು) ೯ ಸತ್ಯ (ಅನೃತವು ಅಧೋಗತಿಗೆ ಕಾರಣವೆಂದ ಮದರೆ, ಪ್ರತಿದಿನದಲ್ಲಿ ಸಹಸ್ರ ಗೋದಾನವನ್ನು ಮಾಡು ರಿತು ನಿಜದಿಂದಲೇ ನಡೆಯುವುದು, ) ೧೦ ಅಥ ೩ ನಗದುಷರನು, ಮೊದಲುದಿನ ನಾನು ದಾನಮ (ಕೋಪವೇ ಮಾನವನಿಗೆ ದುಃಖಹೇತುವೆಂಬು ದನು ತಿಳಿದು