టు ఇందిని ಖಂಡದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲವೆಂದು ಸಮಕಾಲೀನನಾದ ಫ್ರೆಂಚ್‌ಯಾತ್ರಿಕೆ ಸುವನು, ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ನಾನು ಪಾಗ್ದಾನಮಾಡಿದನು. ಚಿರ್ನಿಜ್ ಎಂಬವನ್ನು ಬರೆದಿರುವನು, ಶಿವಾಜಿಯ ಪ್ರಯತ್ನ ರಾಜಪುತ್ರನ ಮಾಡು ಎಂದಿಗೂ ಸುಳ್ಳಾಗದು. ಗಳು ಸಫಲವಾಗಲಿಲ್ಲ, ಈತನು ಮಾತುಮಾತಿಗೂ ಸಂಧಿ ಹೀಗೆ ಸಂಭಾಷಿಸಿ ಸಭೆಯನ್ನು ಮುಗಿಸಿದನು, ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಮಾಡಿಸುತ್ತಿದ್ದರೂ ಜಯಸಿಂಹನು ಕುಶಾಗ್ರ ಜಯಸಿಂಹ, ಶಿವಾಜಿ ಇವರಿಬ್ಬರ ಹೊರತು ಮತ್ತಾರೂ ಇರ ಬುದ್ಧಿಯವನಾದ ಶಿವಾಜಿಯನ್ನು ನಂಬಲಿಲ್ಲ, ಕಡೆಗೆ ಮಹಾ ಲಿಲ್ಲ.ಆಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಶಿವಾಜಿಯುತನ್ನ ಆನಂದದಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ರತ್ನಪ್ರಭುವಿನ ಮಂತ್ರಿಯಾದ ರಘುನಾಥಪಂತ ನ್ಯಾಯ ಗಲ್ಲದಮೇಲೆ ಕೈಯಿರಿಸಿಕೊಂಡು ಯೋಚಿಸಲಾರಂಭಿಸಿದನು. ಶಾಸ್ತಿಯು, ದೂತನಾಗಿ ಹೋಗಿ, ಶಿವಾಜಿಯು ಮೋಸದ ಆತನ ಕಣ್ಣು ಗಳಲ್ಲಿ ಸುರಿಯುತ್ತಲಿದ್ದ ನೀರನ್ನು ನೋಡಿ ಜಯ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಆಡುವುದಿಲ್ಲವೆಂದೂ, ಕ್ಷತ್ರಿಯನಾದಾತನು ಕ್ಷತ್ರಿ ಸಿಂಹನು ಹೀಗೆಂದನು:-It ರಾಜಾ! ತಾವಾಗಿಯೇ ಬಂದು ಸಿಕ್ಕಿ ಯರಿಗೆ ಉಚಿತವಾದ ಗೌರವವನ್ನು ತಿಳಿದಿರುವನೆಂದೂ ಜಯ ಬಿದ್ದೆವೆಂದು ಖೇದಪಡಬೇಕಾದ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ, ನೀವು ನಂಬಿ ಸಿಂಹನಿಗೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಹೇಳಿದನು, ಶಾಸ್ತ್ರ ಕೋವಿದನಾದ ವಿಪ್ರನ ನನ್ನ ಹತ್ತಿರಕ್ಕೆ ಬಂದಿರುವಿರಿ, ರಾಜಪುತ್ರನು ತನ್ನನ್ನು ನಂಬಿದ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಕೇಳದೆ ಜಯಸಿಂಹನು ಆತನ ಕೈ ಹಿಡಿದು ವರ ಮೇಲೆ ಎಂದಿಗೂ ಕೈಮಾಡನು, ಈಗಲೇ ಅಶ್ವಶಾಲೆಯಿಂದ ಕೊಂಡು, ಒಂದು ಕುದುರೆಯನ್ನು ತರಿಸಿಕೊಂಡು ಹೊರಟುಹೋಗ. « ದ್ವಿಜಾಗ್ರಣಿ! ನಿಮ್ಮ ಮಾತುಗಳಿಗೆ ಸಂತೋಷಪಟ್ಟೆನು , ಬಹುದು, ನನ್ನ ಆಜ್ಞಾನುಸಾರ ರಾಜಪುತ್ರರು ಯಾರೂ ಡಿದ್ದೇಶ್ವರನು ನಿಮ್ಮ ರಾಜರನ್ನು ಮನ್ನಿಸುವನು, ಅದಕ್ಕೆ ನನ್ನ ನಿಮ್ಮ ಸುದ್ದಿಗೆ ಬಾರರು ನೀವು ಬಂದಂತೆಯೇ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮಾತನ್ನು ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿರಿ, ರಜಪೂತರು ಎಂ~ ವಾಗಿ ಹಿಂತಿರುಗಿ ಹೋಗಿರಿ, ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಜಯಹೊಂದಿದರೆ ದಿಗೂ ಸುಳ್ಳಾಡರು, ಈ ಮಾತನ್ನು ನಿಮ್ಮ ರಾಜನಿಗೆ ನಿವೇ ಒಳ್ಳೆಯದೆ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ವಿಚಾರವಿಲ್ಲ. ಆದರೂ ಕ್ಷತ್ರಿಯ ದಿಸಿ.” ಎಂದನು. ಧರ್ಮವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಿಡುವವನಲ್ಲ. ಇದಾದ ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ಬಳಿಕ ಜಯಸಿಂಹನು ತನ್ನ ಸಭಾ ಶಿವಾಜಿ:-ಮಹಾರಾಜಾ ! ಭವಾದೃಶರಾದ ಮಹಾಪ್ರರು ಕಾರವನ್ನು ಮುಗಿಸಿ, ಏಕಾಂತದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನೇ ಕುಳಿತಿದ್ದನು. ಷರ ಸಮಕ್ಷಮದಲ್ಲಿ ಪರಾಜಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದರೆ ನನಗೆ ಒಬ್ಬ ಸೇವಕನು ಬಂದು, “ ಮಹಾರಾಜರಿಗೆ ಜಯವಾಗಲಿ! ಖೇದವಿಲ್ಲ; ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೂ ಯಾವುದನ್ನು ಕುರಿತು ಚಿಂತಿಸು ಶಿವಾಜಿಪ್ರಭುಗಳು ತಮ್ಮ ದರ್ಶನವನ್ನ ಸೇಸಿ ಗುಡಾರದ ತಿದ್ದೆನೋ, ಯಾವುದಕ್ಕಾಗಿ ಶ್ರಮಪಡುತ್ತಿದ್ದೆನೋ ಅಂತಹ ಹೊರಗೆ ನಿಂತಿರುವರು” ಎಂದು ಬಿನ್ನವಿಸಿದನು, ಉದ್ಯಮವು ಇಂದಿನಿಂದ ಭಂಗಹೊಂದುವುದೆಂಬ ಚಿಂತೆಯು ಸಭಾಸದರು ವಿಸ್ಮಿತರಾದರು, ಜಯಸಿಂಹನು ಶಿವಾಜಿ ನನ್ನ ಹೃದಯವನ್ನು ಭೇದಿಸುತ್ತಿರುವುದು, ಆದರೂ ಈ ವಿಷ ಯನ್ನು ಮರ್ಯಾದೆಯಿಂದ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಬರುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಯದಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಕಲ್ಲಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ತಮ್ಮ ಸನ್ನಿ ತಾನೇ ಹೊರಗೆಬಂದು ಆತನನ್ನು ಗೌರವದಿಂದ ಒಳಗೆ ಕರೆದು ಫಾನಕ್ಕೆ ಬಂದೆನು." ಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ತನ್ನ ಪೀಠದ ಬಲಗಡೆ ಕುಳ್ಳಿರಿಸಿದನು. ಜಯ:-ಹಾಗಾದರೆ ಮತ್ತೆ ಏತಕ್ಕೆ ಚಿಂತಿಸುವಿರಿ? ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಪ್ರಭುವು ಈ ಆದರದಿಂದ ಬಹು ಸಂತೋಷ ಶಿವಾಜಿ:-ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೂ ತಮ್ಮ ಯಶೋಗೀತಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟನು. ಬಳಿಕ ಜಯಸಿಂಹಮ್ಮು-ರಾಜಾ ! ತಾವು ನನ್ನ ಶಿಬಿ ಹಾಡುವುದು ನನಗೆ ಸಂತೋಷವು, ಗೀತೆಯ ಅರ್ಧವು ರಕ್ಕೆ ದಯಮಾಡಿ ನನ್ನನು ಕೃತಾರ್ಥರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದಿರಿ, ಇಂದು ನನಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಬೋಧೆಯಾಯಿತು. ಲೋಕದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ತಮ್ಮ ಮನೆಯೆಂದೇ ತಿಳಿಯಬೇಕು.” ಸತ್ಯವೂ ಧರ್ಮವೂ ಮಹತ್ವದ್ದಿದ್ದರೆ ಅವು ರಾಜಪುತ್ರರಲ್ಲಿಯೇ - ಶಿವಾಜಿ:-ರಾಜಾ ! ಈ ದಾಸನು ತಮ್ಮ ಅಪ್ಪಣೆಗೆ ಏರೋ ಇವೆ, ಅಂತಹ ರಾಜಪುತ್ರರ ರಾಜನು ಯವನರ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಧವಾಗಿ ಎಂದಾದರೂ ನಡೆದಿರುವನೆ? ರಘುನಾಧಸಂತನ್ಯಾಯ ಒಳಗಾಗಿರುವನೆ? ಜಯಸಿಂಹಮಹಾರಾಜರು ಮೈಂಛ ಕಕ್ರ ಶಸ್ತಿಯಮಲಕ ಈ ದಾಸನಿಗೆ ಬರುವಂತೆ ಅಪ್ಪಣೆಕೊಟ್ಟಿರಿ, ವರ್ತಿಯು ಸೇನಾಪತಿಗಳೇ? ಆದುದರಿಂದ ದಾಸನು ಬಂದಿರುವನು. ತಮ್ಮ ಉದಾರವಾದ ಜಯ:-ಕ್ಷತ್ರಿಯ ಪ್ರವರ! ಅದೇ ತಮ್ಮ ಪ್ರಕೃತದ ಖೇದ ಆಚರಣೆಯಿಂದ ನಾನು ತುಂಬ ಸನ್ಮಾನಿತನಾದೆನು.
- ಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೇನು? ರಾಜಪುತ್ರರು ಸಹಜವಾಗಿಯೂ ಮುಸಲ್
• ' ಬಿಯ:-ಅಹುದು; ರಘುನಾಥಪಂತರ ಸಂಗಡ ಹೇಳಿದ ಮಾನರಿಗೆ ಒಳಗಾಗಲಿಲ್ಲ, ಸಾಧ್ಯವಾಗುವ ವರೆಗೂ ಇಲ್ಲಿ ಸಂಗಯು ಜ್ಞಾಪಕದಲ್ಲಿರುವುದೆ? ರಾಜಾ ! ನಾನು ಹೇಳಿದ ಯವರಕೂಡ ಹೋರಾರಿ ವಿಧಿವಿಲಾಸದಿಂದ ಪರಾಭವ pತಿಯಾಗಿ ಮಾಡುವೆನು, ಡಿಲೀಶ್ವರನು ನಿಮ್ಮನ್ನು ಗೌರವಿ ದರು, ಪ್ರಾತಃಸ್ಮರಯನ್ನೂ ನೀಗ್ರಗಣ್ಯನೂ ಆಡ
