ಈ ಪುಟವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿದೆ
ಅ XI
- 222 -
ಮತ್ತು ಕರಿವರ್ಣ, ಕ್ರಿಮಿ, ಕೆಮ್ಮು, ವಾಂತಿ, ಉಬ್ಬಸ, ಶೋಷ, ಪೀನಸ, ಮತ್ತು ಹೃದ್ರೋಗ, ಇವುಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುತ್ತದೆ. - 28. ಚಾತೀಪಶ್ರೀ ಲಘುಃ ಸ್ವಾದುಃ ಕಟೂಷ್ಣಾ ರುಚಿವರ್ಣಕೃತ್ | ಚಾಪತ್ರೆಯ ಗುಣ ಕಫ-ಕಾಸ-ವಮಿ-ಶ್ವಾಸ-ತೃಷ್ಣಾ -ಕ್ರಿಮಿ ವಿಷಾಪಹಾ || (ಭಾ.ಪ್ರ. 94.)
ಜಾಪತ್ರೆಯು ಲಘು, ಸೀ, ಕಟು, ಉಷ್ಣ, ರುಚಿಕರ, ವರ್ಣಕರ, ಮತ್ತು ಕಫ,ಕೆಮ್ಮು, ವಾಂತಿ, ಉಬ್ಬಸ, ಬಾಯಾರಿಕೆ, ಕ್ರಿಮಿ, ವಿಷ, ಇವುಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸತಕ್ಕಂಧಾದ್ದು.
29. ಕರ್ಪೂರಃ ಶೀತಲೋ ವೃಷ್ಯಶ್ಚಕ್ಷುಷ್ಯೂಲೇಖನೋ ಲಘುಃ |
ಸುರಭಿರ್ಮಧುರಸ್ತಿಕ್ತಃ ಕಫಪಿತ್ತವಿಷಾವಹಃ ||
ದಾಹತೃಪ್ಲಾಸ್ಯವೈರಸ್ಯಮೇದೋದೌರ್ಗಂಧ್ಯನಾಶನಃ ||ಕರ್ಪೂರದ ಕರ್ಪೂರೋ ದ್ವಿವಿಧಃ ಪ್ರೋಕ್ತಃ ಪಕ್ವಾಪಕ್ವ ಪ್ರಭೇದತಃ |
ಗುಣ ಪಕ್ವಾತ್ಕರ್ಪೂರತಃ ಪ್ರಾಹುರಪಕ್ವಂ ಗುಣವತ್ತರಂ ||
ಚೀನಾಕಸಂಜ್ಞಃ ಕರ್ಪೂರಃ ಕಫಕ್ಷಯಕರಃ ಸ್ಮೃತಃ ||
ಕುಷ್ಠ ಕಂಡೂವಮಿಹರಸ್ತಧಾತಿಕ್ತರಸಶ್ಚಸಃ|(ಭಾ. ಪ್ರ. 91.)
ಕರ್ಪೂರವು ಶೀತಕಾರಿ, ವೃಷ್ಯ, ಕಣ್ಣಿಗೆ ಹಿತವಾದದ್ದು, ಲೇಖನ, ಲಘು, ಸುವಾಸನೆ ಯುಳ್ಳದ್ದು, ಸೀ, ಕಹಿ, ಕಫಪಿತ್ತವಿಷಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವಂಧಾದ್ದು; ಮತ್ತು ಉರಿ, ಬಾಯಾ ರಿಕೆ, ಬಾಯಿ ಒಣಗುವಿಕೆ, ಮೇದಸ್ಸು, ದುರ್ವಾಸನೆ, ಇವುಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವದು. ಕರ್ಪೂರದಲ್ಲಿ ಅಡಿಗೆ ಕರ್ಪೂರ, ಹಸಿ ಕರ್ಪೂರ, ಎಂಬ ಎರಡು ಭೇದಗಳಿವೆ; ಅವುಗಳೊಳಗೆ ಹಸಿ ಕರ್ಪೂರವೇ ಹೆಚ್ಚು ಗುಣವುಳ್ಳದ್ದು, ಚೀನೀಕರ್ಪೂರವು ಕಫವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ; ಕುಷ್ಠ-ತುರಿಕೆ-ವಾಂತಿಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸತಕ್ಕಂಧಾದ್ದು; ಮತ್ತು ಕಹಿರಸವುಳ್ಳದ್ದಾ
ಗಿರುತ್ತದೆ.
30. ಛತ್ರಧಾರಣ ವರ್ಷಾನಿಲರಜೋಘರ್ವಹಿಮಾದೀನಾಂ ನಿವಾರಣಂ |
ಗುಣ ವರ್ಣ್ಯಂ ಚಕ್ಷುಷ್ಯಮೌಜಸ್ಯಂ ಶಂಕರಂ ಛತ್ರಧಾರಣಂ||
(ಸು. 506.)
ಕೊಡೆಯನ್ನು ಹಿಡಕೊಳ್ಳುವದರಿಂದ ಮಳೆ, ಗಾಳಿ, ದೂಳು, ಬಿಸಿಲು, ಹಿಮ, ಮುಂತಾ ದವುಗಳ ನಿವಾರಣೆಯಾಗುವದಲ್ಲದೆ, ಅದು ಕಣ್ಣುಗಳಿಗೆ ಹಿತವಾದದ್ದು, ವರ್ಣವನ್ನು ಕಾಪಾಡ ತಕ್ಕಂಧಾದ್ದು, ತೇಜೋವೃದ್ಧಿ ಕರ, ಮತ್ತು ಶುಭಕರ.
31. ಶುನಃ ಸರೀಸೃಪವ್ಯಾಲವಿಷಾಣಿಭ್ಯೋ ಭಯಾಪಹಂ | ದಂಡಧಾರಣ ಶ್ರಮಸ್ಖಲನದೋಷಘ್ನಂ ಸ್ಥವಿರೇ ಚ ಪ್ರಶಸ್ಯತೇ ||
ಗುಣ ಸತ್ವೋತ್ಸಾಹಬಲಸ್ಥೈರ್ಯಧೈರ್ಯವೀರ್ಯವಿವರ್ಧನಂ |
ಅವಷ್ಟಂಭಕರಂ ಚಾಪಿ ಭಯಘ್ನಂ ದಂಡಧಾರಣಂ ||
(ಸು.506.)
