ಈ ಪುಟವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ.
--- 305 --- ಆ XVI
ವಾದ ರೋಗಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ಉಪಕ್ರಮಿಸದೆ ಬಿಡಬೇಕು. ಒಂದು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಮೊದಲೇ ಹುಟ್ಟಿರುವ ರೋಗಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪಕ್ಷ ಬಿಡಬೇಕು.
9. ಯಾಪನೀಯಂ ತಂ ವಿದ್ಯಾತ್ ಕ್ರಿಯಾ ಧಾರಯತೇ ಹಿ ಯಂ | ಯಾಪ್ಯಲಕ್ಷಣ ಕ್ರಿಯಾಯಾಂ ತು ನಿವೃತ್ತಾಯಾಂ ಸದ್ಯೋ ಯಶ್ವ ವಿನಶ್ಯತಿ || (ಭಾ. ಪ್ರ. 62.) ಯಾವ ರೋಗಿಯು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವದರಿಂದ ಬದುಕಿದ್ದು, ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನಿಲ್ಲಿಸಿದ ಕೂಡಲೇ ಮರಣವನ್ನು ಹೊಂದುವನೋ, ಅವನು ಯಾಪನೀಯ (ಮತ್ತು ಆ ರೋಗವು ಯಾಪ್ಯ) 10. ತತ್ರ ಸಾಧ್ಯ ಅಪಿ ವ್ಯಾಧಯಃ ಪ್ರಾಯೇಣ್ಐಷಾಂದುಶ್ಕಿತ್ಸ್ಯತಮಾ ಭವಂತಿ | ತದ್ಯಧಾ | ಶ್ರೋತ್ರಿಯ-ನೃಪತಿ-ಸ್ತ್ರೀ-ಬಾಲ-ವೃದ್ಧಭೀರು ರಾಜಸೇವಕ-ಕಿತವ-ದುರ್ಬಲ-ವೈದ್ಯವಿದಗ್ಧ-ವ್ಯಾಧಿಗೋಪಕ-ದರಿದ್ರ ಕೃಪಣ-ಕ್ರೋಧವತಾಮನಾತ್ಮವತಾಮನಾಧಾನಾಂ ಚೈವಂ ನಿರೂಪ್ಯ ಚಿಕಿತ್ಸಾಂ ಕುರ್ವನ್ ಧರ್ಮಾರ್ಧಕಾಮಯಶಾ೦ಸಿ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ | (ಸು. 35.)
ಸಾಧ್ಯವಾದ ರೋಗಗಳಾದರೂ ಕೆಲವರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಅತಿಕಷ್ಟವಾಗಿ ಪರಿ ಣಮಿಸುತ್ತವೆ. ಯಾರಿಗಂದರೆ ಶ್ರೋತ್ರಿಯ, ಅರಸು, ಹೆಂಗಸು, ಮಗು, ಮುದುಕ, ಹೇಡಿ, ರಾಜಸೇವಕ, ಜುಗಾರಿ, ಬಲಹೀನ, ವೈದ್ಯನೆಂಬ ಅಭಿಮಾನವುಳ್ಳವ, ವ್ಯಾಧಿಯನ್ನಡಗಿಸು ವವ, ದರಿದ್ರ, ಕೃಪಣ, ಸಿಟ್ಟುಗಾರ, ಜಿತೇಂದ್ರಿಯನಲ್ಲದವ ಮತ್ತು ಅನಾಧ, ಇವರಿಗೆ. ಈ ಪ್ರಕಾರ ನೋಡಿಕೊಂಡು ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮಾಡುವ ವೈದ್ಯನು ಧರ್ಮ, ಅರ್ಥ, ಕಾಮ ಮತ್ತು ಯಶ ಸೃನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ.
11. ಇಹ ಖಲು ಹೇತುರ್ನಿಮಿತ್ತ ಮಾಯತನಂ ಕರ್ತಾ ಕಾರಣಂ ಪ್ರತ್ಯ ಯಃ ಸಮುತ್ಪಾನಂ ನಿದಾನಮಿತ್ಯನರ್ಧಾಂತರಂ | ತತ್ರ್ತಿವಿಧಂಅಸಾ ತ್ರ್ಯೇಂದ್ರಿಯಾರ್ಧಸಂಯೋಗಃ ಪ್ರಜ್ಞಾಪರಾಧಃ ಪರಿಣಾಮಶ್ಚೇತಿ |ಅತ ಸ್ತ್ರಿವಿಧವಿಕಲ್ಪಾ ವ್ಯಾಧಯಃಪ್ರಾದುರ್ಭವಂತ್ಯಾಗ್ನೇಯಸೌಮ್ಯವಾಯ ವ್ಯಾಃ ದ್ವಿವಿಧಾಶ್ಚಾಪರೇ ರಾಜಸಾಸ್ತಾಮಸಾಶ್ಚ | ತತ್ರ ವ್ಯಾಧಿರಾಮ ಯೋಗದ ಆತಂಕೋ ಯಕ್ಷಾ ಜ್ವರೋ ವಿಕಾರ ಇತ್ಯವರ್ಧಾಂತರಂ |
| ತಸ್ಯೋಪಲಬ್ಧಿನಿ೯ದಾನಪೂವ೯ರೂಪಲಿಂಗೋಪಶಯಸಂಪ್ರಾಪ್ತೀತಶ್ಚ |
ತತ್ರ ನಿದಾನಂ ಕಾರಣಮಿತ್ಯುಕ್ತಮಗ್ರೇ ಪೂರ್ವರೂಪಂ ಪ್ರಾಗುತ್ಪತ್ತಿ ರ್ಲಕ್ಷಣಂ ವ್ಯಾಧೇಃ|ಪ್ರಾದುರ್ಭೂತಲಕ್ಷಣಂ ಪುನರ್ಲಿಂಗಂ ತತ್ರ ಲಿಂಗ ಮಾಕೃತಿರ್ಲಕ್ಷಣಂ ಚಿಹ್ನಂ ಸಂಸ್ಥಾನಂ ವ್ಯಂಜನಂ ರೂಪಮಿತ್ಯನ ರ್ಧಾಂತರಂ ಅಸ್ಮಿನ್ನರ್ಧ|ಉಪಶಯಃ ಪುನಹೇ೯ತುವ್ಯಾಧಿವಿಪರೀತಾ ನಾಂ ವಿಪರೀತಾರ್ಧಕಾರಿಣಾಂ ಚೌಷಧಾಹಾರವಿಹಾರಾಣಾಂ ಉಪ 39