ಪುಟ:ಕರ್ನಾಟಕ ನಂದಿನಿ ಸಂಪುಟ ೩.djvu/೧೯೭

ರಘುನಾಥಸಿಂಹ ೨r ಗಿಯೇ ದಾದಾಜೆಯು ಕಾಲಾಧೀನನಾದನು, ಅವನು ಸಾಯು ಜಯಿಸಿದನು, ಆಗ ಬಿಜಾಪುರದ ಸುಲ್ತಾನನು ಕೋಪಗೊಂಡು ವುದಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಶಿವಾಜಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಬಳಿಗೆ ಕರೆಯಿಸಲು, ಪಾಹಜೆಯನ್ನು ಸೆರೆಯಲ್ಲಿಡಿಸಿದನು, ನಿಯಮಿತಕಾಲದೊಳಗೆ ವೃದ್ದನು ಅಂತ್ಯಕಾಲದಲ್ಲಿ ತನಗೆ ವಿರೋಧವಾಗಿ ಏನು ಹೇಳು ಶಿವಾಜಿಯು ತನಗೆ ವಶವಾಗದಿದ್ದರೆ ಆ ಸೆರೆಮನೆಯ ಬಾಗಿಲನ್ನು ವನೋ ಎಂಬ ಶಂಕೆ ಶಿವಾಚಿಗೆ ಬಲವಾಗಿದ್ದಿತು, ಆದರೆ ಅವನು ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಮುಚ್ಚಿಸಿಬಿಡುವೆನೆಂದು ಪ್ರಕಟಿಸಿದನು, ಆ ವೇಳೆ ಭಾವಿಸಿದಂತೆ ಆಗಲಿಲ್ಲ, ದಾದಾಜಿಯು ಅವ್ಯಾಟವಾದ ಪುತ್ರ ಯಲ್ಲಿ ಶಿವಾಜಿಯು ದೆಹಲಿಯ ಬಾದಶಹನನ್ನು ಬೇಡಿಕೊಂಡು ವಾತ್ಸಲ್ಯದಿಂದ ಶಿವಾಜಿಯನ್ನು ಆದರಿಸಿ, ಮಗುವೆ ನೀನು ತನ್ನ ತಂದೆಯನ್ನು ಬಿಡಿಸಿದನು. ಆದರೂ ಸೆರೆಮನೆಯಿಂದ ಕೈ ಕೊಂಡಿರುವ ಈ ಪ್ರಯತ್ನವು ಸರ್ವೊತ್ತಮವಾದುದರಿಂದ ಹೊರಗೆ ಬರುವುದಕ್ಕೆ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಾದುವು. ಈ ನಿನ್ನ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಬಿಡದೆ ಜಾಗ್ರತನಾಗಿ ಸಾಧಿಸು, ರಾಜ್ಯ ಮುಸಲ್ಮಾನರ ಸ್ನೇಹವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ತನ್ನ ಕತೆ ಸೇರಬೇ ವಸ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸು; ದೇಶದ ಸ್ವಾತಂತ್ರವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸ; ಕೆಂದು ಚೌರಾಜನಾದ ಚಂದ್ರರಾಯನಿಗೆ ಶಿವಾಜಿಯು ಗೊಬ್ರಾಹ್ಮಣರನ್ನೂ ರೈತರನ್ನೂ ಸಂರಕ್ಷಿಸು, ಧರ್ಮ ವಿರೋಧಿ ಎಷೆ ವಿಧದಿಂದ ಹೇಳಿದನು, ಆದರೆ ಅವನು ಅದಕ್ಕೆ ಆಗ ಗಳನ್ನು ದಂಡಿಸು. ಭವಾನೀದೇವಿಯು ನಿನಗೆ ತೋರಿಸಿದ ಉಾರದಂದ' ಖಂಡಿತವಾಗಿ ಹೇಳಿದ.ದರಿಂದ ಅವನನ್ನೂ ಅವನ ದಾರಿಯನ್ನು ಬೆಡಬೇಡ, ” ಇಂದು ಬೋಧಿಸಿದನು. ತವನನ್ನೂ ಶಿವಾಯ ತನ್ನ ಕಡೆಯವರಿಂದ ಕೊಲ್ಲಿಸಿ, ರಾತ್ರಿ ದಾದಾಜಿಯ ಈ ಉಪದೇಶವು ಇಪ್ಪತ್ತು ವರ್ಷದ ತರುಣನಾದ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಆ ದ ರ್ಗವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡನು. ಆ ಶಿವಾಜಿಗೆ, ದ್ವಿಗುಣವಾದ ಉತ್ಸಾಹವನ, ದೇಶಾಭಿಮಾನ ಸಂವತ್ಸರದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಾಪಗಡವೆಂಬ ಹೊಸ ದುರ್ಗವನ್ನು ಕಟ್ಟಿಸಿ ವನ್ನೂ ಉಂಟುಮಾಡಿತ, ಆದಕ್ಕನುಸಾರವಾಗಿ ಯೋ' ಆತನು ದನು. ತರವೆ ಯ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಮೇಲೆ ಮುರೇಶ್ವರ, ಚಾಕಣ, ಕಾಂದಾನ , ದುರ್ಗಗಳ ಸಿತ್ತೀದಾರರನ್ನು ಧನದಿಂದ ಪಿಂಗಳೆ, ಎಂಬವರನ್ನು ಪೇಸ್ಯೆ ಗಳನ್ನಾಗಿ ನಿಯಮಿಸಿ ಕೊಂಕಣ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಈ ಎರಡು ದುಗ -ಗನ « ಸ್ವಾಧೀನದಲ್ಲಿ ದೇಶವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಜಯಿಸುವದಕ್ಕೆ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ರಿಸಿಕೊಂಡನು ಅದರಲ್ಲಿ ಕಾಂದಾನಾ ದುರ್ಗಕ್ಕೆ ಸಿ- ಹಗಡ ಸೇರಿಸಿದನು ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಬಿಒಪುರದ ಸುಲ್ತಾನನು ಶಿವಾಜಿ ವೆಂಬ ಹೆಸರಿಟ್ಟನು, ಶಿವಾಜೆಯ ಬಲತಾಯಿಯಾದ ತುಕ• ಬಾ ಯನ್ನು ಕೊಲ್ಲಿಸಬೇಕೆಂದು ಎಣಿಸಿ, , ೬೫೯ರಲ್ಲಿ ಅಫ್ಜುಲ್ ಯಿಯ ಸೋದರನದ ಬಾಚಿಯು ಸೇ ಪಾನದ.ರ್ಗಕ್ಕೆ ಅಧಿ ಛಾನಬ ಪ್ರಸಿದ್ದ ಸೇನಾ ವತಿಯನ್ನು ೫೦೦ ಕುದುರೆಗಳು ಪತಿಯಾಗಿದ್ದನು. ಒಂದು ದಿನ ನಡುರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಶಿವಾಜಿಯ ೭೦೦೦ ನದಾತಿಗಳೆ : ಡನೆ ಒಳ ಹಿದನು, ಅಫ್ಜಲ್‌ಖಾನನು ಮಾವಳರನ್ನು ಹಿಂದೆ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಸೋ ಪಾದುರ್ಗವನ್ನು ಕೆ ಇವದಿಂದ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಗರ್ವದಿಂದ ತಿರುಗುತ್ತಿರುವ ಶಿವಾಜಿ ಮತ್ತೆ ಅದನ್ನೂ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡನು. ಸೋದರಮಾವನನ್ನು ಯನ್ನು ಸರಪಣಿಗಳಿಂದ ಒಟ್ಟಸಿ ಸುಲ್ತಾನರ ಪಾದಗಳ ಬಳಿ ತೊಂದರೆಪಡಿಸದೆ -ಕರ್ಣಾಟಕದೇಶದಲ್ಲಿದ್ದ ತನ್ನ ತಂದೆಯ ನಿಲ್ಲಿಸುವೆನು.” ಎಂದು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡನು. ಇಷ್ಟು ಸೈನ ಬಳಿಗೆ ಕಳುಹಿದನ', ಪುರಂಧರದೆಂಬ ದುರ್ಗದ ದೊರೆಯು ದೊಡನೆ ಯುದ್ಧ ಮಾಡಿದರೆ ತುಂಬ ತೊಂದರೆಯಾಗುವುದೆಂದು ಮೃತನಾಗಲು ಅವನ ಮಕ್ಕಳು ಸಿಂಹಾಸನಾt) ವ್ಯಾಜ್ಯಮಾ ಯೋಚಿಸಿ, ಶಿವಾಯ ಸಂಧಿಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಪೇಕ್ಷಿಸಿದನು. ಡತೊಡಗಿದರು, ಚಿಕ್ಕ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಹಾಯಮಾಡುವ ನೆವ ಶಾನನು ಗೋಪೀನಾಧವೆಂಬ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನನ್ನು ಶಿವಾಜಿಯ ದಿಂದ ಶಿವಾಜಿಯು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ತಾನೆ ಆ ಗುರ್ಗವನ್ನು ಬಳಿಗೆ ಕಳುಹಿದನು, ಶಿವಾಜಿಯು ಪ್ರತಾಪಗಡ ದುರ್ಗದಬಳಿ, ಸ್ವಾಧೀನಮಾಡಿಕೊಂಡನು, ಆ ಮೂವರು ಅಣ್ಣ ತಮ್ಮಂದಿರು | ಮೂವರು ಅಣ್ಣ ತಮ್ಮಂದಿರು ಸಭಾಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ದೂತನಿಗೆ ದರ್ಶನವಿತ್ತು ನಾನಾ ವಿಷಯಗ. ಶಿವಾಜಿಯನ್ನು ನಿಂದಿಸಿದರು. ಶಿವಾಜಿಯ ಕೋಪಗೊಳ್ಳದೆ ಳನ್ನು ಕುರಿತು ಪ್ರಸಂಗಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಮಿಸಿ ನಯವಕ್ಕುಗಳಿಂದ ತನ್ನ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಅನಗೆ ತಿಳಿಸಿ ತನಗೆ ಕೆ: ಭ್ರಲು ಒಂದು ಪ್ರದೇಶ ನಿರ್ವಹಿಸುತೈತು, ರಾತ್ರಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಕೇಳಿಕೊಂಡನು. ಅವರ ... ಸ | ಕೇಳಿಕೊಂಡನು. ಅವರು ಕ ಳ ಯಲ್ಲಿ ಶಿವಾಜಿಯ' ಗೆ ಏನಾಧರಿಗೆ ದರ್ಶನವಿತ್ತಸು, ವಹ? ವನ್ನು ಬಿಟ್ಟೆ, ಶಿವಾಜಿಯ ಪ್ರಯತ್ನ ಕೈ ಸಹಾ ಯಕರಾ 1 ಆತನ ರಾಷ್ಟ್ರ ಪ್ರಭ`ವು ತನ್ನ ಅಸಾಧಾರಣ ವಾಕ್ಪ್ಢಿಮೆಯಿಂದ ಬಳಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು. ಗೋಪೀನಾಧನೊಡನೆ, (ದೇವಾ ! ನೀವು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು, ನನ ಈ ಪ್ರಕಾರ ಶಿವಾಜೆಯ ಒಂದೊಂದಾಗಿ ದುರ್ಗ ಗಳನ್ನು ಗಿಂತಲ೧ ಶ್ರೇಷ್ಠರು, ಆದರೂ ನನ್ನ ಮಾತನ, ಲಾಲಿಸಬೇಕು', ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತ ಬಂದನು. ೧೬೪೮ರಲ್ಲಿ ಆತನ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ನಾನು ಕೆಲಸ ಮಾಡು ಸೇನಾನಾಯಕನಾದ ಆಬಾಜೀಸೆ ೧ನದೇವನೆಂಬವನು ಕಲ್ಯಾ ತಿರುವೆನು, ಬ್ರಾಹ್ಮಣರನ್ನೂ ಗೋವುಗಳನ್ನೂ ಕಾಪಾಡುವಂತ. ಣದುರ್ಗವನ್ನೂ ಅದರ ಸುತ್ತಲೂ ಇರುವ ಪ್ರದೇಶವನ್ನೂ ಭವಾನೀಮಾತೆಯು ನನಗೆ ಅಪ್ಪಣೆ ಮಾಡಿರುವಳು; ಮತ್ತು '