ಪರಂಪರೆಗೂ ಇರುವ ಸಂಬಂಧ ಸೀಮೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ವಿಮರ್ಶೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಗೊಂದಲಕ್ಕೆ ಬೀಳುವುದಿದೆ.
ಸಮಾಜನಿಷ್ಠ ಅಥವಾ ಆಧುನಿಕತಾ ಮೌಲ್ಯನಿಷ್ಠ ವಿಮರ್ಶೆಯು- ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಯಕ್ಷಗಾನದಂತಹ ಕಲೆಗಳು ತಾವು ಒಳಗೊಳ್ಳುವ "ಪೌರಾಣಿಕ ಮೌಲ್ಯಾದರ್ಶಗಳನ್ನು ಪ್ರಸಾರಪಡಿಸುವುದರಿಂದ ಕಾಲ ಬಾಧಿತವೆಂದೂ, ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದ ವಿಚಾರಗಳ ಆರಾಧನೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಿ, ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತದೆಂದೂ ಭಾವಿಸು ತ್ತವೆ. ಈ ನಿಲುವಿನ ಸತ್ಯಾಸತ್ಯತೆ ಏನೇ ಇದ್ದರೂ, ಇಲ್ಲೂ ಒಂದು ಮುಖ್ಯವಾದ ಚಿಂತನವಿದೆ. ಈ ವಿಮರ್ಶೆ ಕಲಾರೂಪಕ್ಕಿಂತ ಅದರ ಆಶಯಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಈ ಮೂರೂ ದೃಷ್ಟಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು, ಅದರಾಚೆಗೆ ಹೋಗಿ ನಾಲ್ಕನೆಯ ನೆಲೆಯನ್ನು ವಿಮರ್ಶೆ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿದೆ. ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದ "ಮೂರು ದೃಷ್ಟಿಗಳು ಆಳವಾದಾಗ, ಪರಸ್ಪರ ಸಹಕಾರಿಗಳಾಗ ಬಲ್ಲುವು. ಅಥವಾ, ಬೇರೊಂದು ನೆಲೆಗೆ ಬರಬಲ್ಲುವು” (ಲಕ್ಷ್ಮೀಶ ತೋಳ್ಳಾಡಿ). ಹೀಗೆ ಬರಬೇಕಾದರೆ; ವಿಮರ್ಶೆಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವು ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಯಕ್ಷಗಾನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪರಿಶೀಲಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯ.
ಯಕ್ಷಗಾನ ವಲಯದಲ್ಲಿ ತುಂಬ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಚರ್ಚಿತವಾಗುವ ವಿಚಾರ ಇದು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇದರ ಕುರಿತು ಬಾಲಿಶವಾದ ಸಮರ್ಥನೆ, ಬಾಲಿಶವಾದ ಆಕ್ಷೇಪ ಇವೆರಡೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಯಕ್ಷಗಾನವೆಂಬ ಸಮಗ್ರ ರಂಗಭೂಮಿಗೆ ಒಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆ ಇರುವುದು ಅದರ ಶೈಲಿಯಿಂದ. ಈ ಶೈಲಿಯ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ ನಮ್ಮ ವಿವೇಚನೆ, ಆಸಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಅರ್ಥವಿಲ್ಲ. ಶೈಲಿ ಎಂಬುದು, ಪರಂಪರೆ ಎಂಬುದು ಬಹುಕಾಲದಿಂದ ನಡೆದು ಬಂದು ಹಲವು ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತ ಸಾಗಿ ಬೆಳೆದಿರುವ ವಿಶಿಷ್ಟ, ಪ್ರತ್ಯೇಕ- ಎಂದು ಗುರುತಿಸ ಬಹುದಾದ ವಿಧಾನ. ಅದೊಂದು ಕಲಾಭಾಷೆ. ಯಕ್ಷಗಾನ ಒಂದು ಶೈಲಿಬದ್ಧ ಕಲೆ. ಯಕ್ಷಗಾನ ಶೈಲಿಗೆ ದೀರ್ಘ ಪರಂಪರೆ ಇದೆ, ಸತ್ವ ಇದೆ.
